The Academy was een forum georganiseerd door de Oslo school of architecture (AHO). Als je iets met migratie vandoen had vorig jaar of gekozen had dit aangebrande onderwerp in de toekomst te onderzoeken, kreeg je een uitnodiging. Daar onze universiteit niet bepaald regelmatig gevraagd wordt voor dit soort prestigieuze conferenties (ja, The Academy was even elitair als het klinkt), werd aan de zevenkoppige delegatie gevraagd de beste beentjes voor te zetten. Dat dit niet enkel dansbeentjes betekende, hadden ze er beter even bij vermeld.
Tuurlijk was het wel menens in Oslo. Toegegeven, de ambitie werd in de eerste dagen beperkt tot het verorberen van zoveel mogelijk gratis hapjes en vergaren van de meeste glazen feestelijke cava. Oslo is namelijk peperduur en dit moet je niet met een korrel zout nemen. Deze wedstrijd werd met glans gewonnen door Jitse, die nietsvermoedend de uitgestoken hand van de burgermeester voorbij stormde bij de aanblik van zilveren schalen met papilotte de saumon légère.
Het concept ging als volgt. Maak 12 groepjes van 11 studenten van verschillende nationaliteiten en laat ze samen een project ontwikkelen voor een migrantenwijk in Oslo. Tijdens een “Parliament” laat je de studenten uit telkens 4 projecten een winnaar kiezen. Probeer dan tijdens de finale stemming als organisatie je eigen idee op te dringen aan de 125 vrijdenkende studenten en zie hoe alles in het honderd loopt.
Tijdens de eerste selectie was ik samen met de groepen van Martha en Sarah terecht gekomen in een strijd tegen de groep geleid door John Palmesino, een professor van de Architectural Association in Londen. Om het aanzien van deze universiteit hoog te houden, had pientere Palmesino op voorhand een concept uitgedacht die zijn studenten mochten uitvoeren. Een hele hoop bullshit en drie andere presentaties later was het duidelijk. De omhooggevallen aanpak van de AA kon niemand bekoren. Als een laatste poging tot voorkomen van gezichtsverlies stelde John voor om het debat tot de laatste dag te laten verdergaan (alsof dit zou stoppen wanneer een richting gekozen werd voor het project) en dit dan als eindproduct voor te stellen. Je kon namelijk niet stemmen over architectuur, meende hij. Gelukkig was Martha Guevara in ons midden. Met scherpe tong beargumenteerde ze dat wij gekomen waren om daadwerkelijk iets te doén. De tegenspraak zinde de man niets. De discussie werd steeds heviger en de professor onderbrak haar meermaals. Gelukkig kreeg Martha ook bijstand van een Italiaanse student die, alsof zijn moeder beledigd werd (oh clichés), hem met een hevige “You let her finish her sentence!” de mond snoerde. Het debat was verloren, Palmesino droop af en Martha organiseerde de voorziene stemming.
De volgende dag werd een laatste meeting georganiseerd om uit de drie finalisten te kiezen. De moderatoren zaten vooraan en verzaakten aan hun plicht om een haast onzichtbare sturende factor te zijn. Opeens kwam “het debat als eindproduct” steeds weer op tafel. Dit was buiten de studenten gerekend. Jitse bekritiseerde dit met recht en rede. Hoe arrogant is het ook niet om enkel naar onszelf te kijken en in vraag te stellen hoe dit project voor ons het beste zou werken ipv voor de buurt. Een luid applaus diende zich aan en de organisatoren besloten dat het tijd was voor een break.
Deze pauze werd gretig aangegrepen om als gelijken onder elkaar verder te discussieren. Allianties werden gesmeed tijdens een discussie die plaatsvond in een democratische cirkel. Zeker de Egyptische afvaardiging van CLUSTER, die samen met ons brainstormde, verdient hier een speciale vermelding. Toen er opgeroepen werd weer plaats te nemen op de banken werd er geopperd om de discussie voort te zetten in een ronde. En zo geschiedde. Een beschaafde, evenwaardige woordenwisseling tussen meer dan 100 studenten vond plaats in deze configuratie. Uiteindelijk kozen de studenten in vier groepen elk hun eigen weg.
Het hele academische architectuurwereldje heeft me danig teleurgesteld. Een elitaire, afstandelijke, bevooroordeelde kijk op de migrantenwijk en een vooropgezette uitkomst voor wat een vrij programma leek. De vastgeroestheid van universitaire instituten en vooringenomen westerse perspectieven willen we ook nu verder aanpakken door bijvoorbeeld de samenwerking met cluster verder te zetten. De uiteindelijke uitkomst was misschien niet even sterk als ons antwoord op The Academy. Maar gelukkig hebben we allemaal samen (letterlijk en figuurlijk) die stijve poppen toch even aan het dansen gebracht.